Η παρούσα Μελέτη συντάχθηκε από την παράταξή μας και κατατέθηκε στη Γενική Συνέλευση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) στις 10 Μαΐου 2025, όπου και εγκρίθηκε ομόφωνα από το Σώμα. Αντικείμενό της είναι η τεκμηρίωση των προτάσεων μας για τη θεσμική, τεχνική και οικονομική αναμόρφωση του τρόπου χορήγησης των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) από τα ιδιωτικά φαρμακεία.
Η πρόταση ενσωματώνει:
- Αναλυτική παρουσίαση της σημερινής κατάστασης.
- Σαφή στρατηγική στόχευση για το ρόλο του φαρμακοποιού.
- Συγκροτημένες προτάσεις και τεκμηριωμένη κριτική στην πρόταση του Υπουργείου Υγείας.
Η πραγματική εικόνα των ΦΥΚ σήμερα
- Η πλειοψηφία των ΦΥΚ (ιδίως τα της κατηγορίας 1Β) διακινείται εκτός ιδιωτικών φαρμακείων, κυρίως από Φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ και μέσω ταχυμεταφορών.
- Οι ιδιώτες φαρμακοποιοί χορηγούν μόλις το 10% των 85 κωδικών που θεωρητικά έχουν δικαίωμα να εκτελέσουν.
- Η δημόσια δαπάνη για ΦΥΚ έχει αυξηθεί ραγδαία, «κανιβαλίζοντας» σταδιακά τη φαρμακευτική δαπάνη που διοχετεύεται στα φαρμακεία.
- Οι φαρμακοποιοί εξαιρούνται επί της ουσίας από έναν κρίσιμο επιστημονικό και κοινωνικό ρόλο, με συνέπεια την άνιση μεταχείριση των ασθενών και την αδικαιολόγητη επιβάρυνση συγκεκριμένων καναλιών.
Στρατηγική στόχευση της πρότασής μας
Η πρότασή μας βασίζεται σε τρεις αδιαπραγμάτευτους άξονες:
- Τα ΦΥΚ να χορηγούνται δια χειρός φαρμακοποιού, με επιστημονική παρακολούθηση και εγγυήσεις φαρμακευτικής φροντίδας.
- Η διανομή των ΦΥΚ να γίνεται μέσω φαρμακαποθηκών και των ΣΥΦΑ, χωρίς αποκλεισμούς και με αξιοποίηση του υπάρχοντος δικτύου.
- Ο φαρμακοποιός να αμείβεται δίκαια, όχι με πρόχειρες κατ’ αποκοπήν αποζημιώσεις, αλλά στη βάση της συλλογικής σύμβασης του κλάδου και της οικονομικής πραγματικότητας.
Κριτική στην πρόταση του Υπουργείου Υγείας
Το Υπουργείο προτείνει τη συνέχιση του καθεστώτος όπου:
- Ορισμένα ΦΥΚ αποχαρακτηρίζονται και εντάσσονται στα κινήσιμα.
- Άλλα ΦΥΚ χορηγούνται από τα φαρμακεία αλλά παραμένουν ιδιοκτησίας ΕΟΠΥΥ.
- Η αμοιβή περιορίζεται στα 20 ευρώ ανά συνταγή, χωρίς ποσοστιαίο περιθώριο κέρδους.
- Η διανομή θα γίνεται μέσω συγκεκριμένων ιδιωτών (π.χ. UNILOG), αποκλείοντας τις φαρμακαποθήκες.
Αυτή η πρόταση:
- Αποτυγχάνει να εξασφαλίσει δίκαιη αποζημίωση.
- Αναπαράγει τη γραφειοκρατία και την πολυπλοκότητα.
- Θεσμοθετεί έναν επικίνδυνο τύπο μονοπωλίου στη διανομή.
- Υποβαθμίζει τον ρόλο των φαρμακείων της κοινότητας.
Οι προτάσεις μας για το νέο μοντέλο χορήγησης ΦΥΚ
- Συμμετοχή όλων των φαρμακαποθηκών
Η διανομή να γίνεται ισότιμα από ΟΛΕΣ τις νόμιμες φαρμακαποθήκες, ΣΥΦΑ και ιδιώτες, και όχι μόνο από υπεργολάβους που συνεργάζονται με εταιρείες όπως η UNILOG. - Δίκαιη αμοιβή φαρμακείου
Η αποζημίωση να είναι:
- Προσαρμοσμένη σε πραγματικά λειτουργικά κόστη.
- Βασισμένη στο ποσοστό κέρδους ανά φαρμακευτικό προϊόν.
- Αυξανόμενη ανάλογα με τον όγκο και τη δυσκολία της εκτέλεσης.
- Ανώτατο πλαφόν συνταγών
Να καθοριστεί μέγιστο όριο ΦΥΚ συνταγών ανά φαρμακείο ίσο με το διπλάσιο του εθνικού μέσου όρου (δηλ. περίπου 30 συνταγές/μήνα), ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα κατευθυνόμενης συνταγογράφησης ή υπερσυγκέντρωσης. - Άμεση θεσμοθέτηση λειτουργίας της Επιτροπής ΦΥΚ
Η 10μελής Επιτροπή Αποχαρακτηρισμού που έχει συσταθεί πρέπει να λειτουργήσει με διαφανή, δημοσιευμένα κριτήρια και χρονοδιαγράμματα, ώστε να μην αποτελεί εργαλείο αδιαφάνειας. - Πλήρης αναγνώριση της καθημερινής επιβάρυνσης
Ο φαρμακοποιός επωμίζεται όλο το βάρος: καθυστερήσεις, αναζητήσεις ΦΥΚ, αποθήκευση, επικοινωνία με ασθενείς, συμβουλευτική, γραφειοκρατία. Αυτό πρέπει να αναγνωριστεί και να τιμολογηθεί αντίστοιχα.
Τεκμηρίωση και δίκαιη κατανομή των πόρων
Σήμερα, το 83% της αύξησης της φαρμακευτικής δαπάνης για τη διετία 2024-2025 κατευθύνεται αποκλειστικά στις φαρμακοβιομηχανίες (μείωση clawback). Αντιθέτως, τα φαρμακεία και οι φαρμακαποθήκες συμμετέχουν ελάχιστα στην αναδιανομή των πόρων.
Η πρότασή μας απαιτεί:
- Δίκαιη κατανομή της ενίσχυσης σε ΟΛΟΥΣ τους κρίκους της αλυσίδας του φαρμάκου.
- Μη επέκταση της κατ’ αποκοπήν αμοιβής σε άλλα φάρμακα.
- Προστασία του επιστημονικού και επαγγελματικού ρόλου του φαρμακοποιού.
Η Μελέτη μας αποτελεί έναν πλήρη Οδικό Χάρτη για την ένταξη των ΦΥΚ στην καθημερινότητα του φαρμακείου με όρους αξιοπρέπειας, δικαιοσύνης, ποιότητας και φροντίδας προς τον ασθενή.
Ο ρόλος του φαρμακείου της κοινότητας δεν είναι διακοσμητικός, ούτε μπορεί να περιορίζεται σε δευτερεύουσες διαδικασίες. Είναι θεσμικός, επιστημονικός και αναντικατάστατος.
Η πλήρης Μελέτη, συνολικής έκτασης 23 σελίδων, περιλαμβάνει αναλυτικά διαγράμματα που επεξηγούν τα επιμέρους ζητήματα, καθώς και την τελική πρόταση της παράταξης, η οποία υιοθετήθηκε στη Γενική Συνέλευση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ-ΝΠΔΔ) το Σάββατο 10 Μαΐου 2025, βρίσκεται ΕΔΩ